Ἀπὸ τὴν Τραγωδία στὸ τραγούδι

Ἡ Πανάρχαια Τέχνη τῆς Ὠδῆς τῶν Τράγων, τῶν ἀκόλουθών του Διονύσου, ἡ Τραγωδία, ἡ ‘’ μίμησις πράξεως σπουδαίας καὶ τελείας’’(ἔχουσα σκοπὸν) κατὰ Ἀριστοτέλη, ποὺ ὁδηγεῖ στὴν κάθαρσι τῶν παθῶν, τὸ ἐκστατικὸ βίωμα τῆς Ἀνθρώπινης ψυχῆς, αὐτὴ ποὺ ξεκίνησε ἀπὸ χορικὸ ἄσμα, ἔφερε ἀπάντησι, γέννησε στιχομυθία (Θέσπις, Σουσαρίων), μένει ζωντανὴ καὶ αἰωνίως ἐκφαίνουσα τὰ ἀνθρώπινα πάθη, ἔγινε θέατρο (Αἰσχύλος, Σοφοκλῆς, Εὐριπίδης), ἔπλασε συνειδήσεις. Ἀνέσυρε τὸ εὐγενές, ἔφερε τὸν ἄνθρωπο κοντὰ στὰ ἐνδόμυχα στοιχεῖα του, συναισθήματά του. Ἡ Ψυχολογία ὁμιλεῖ γιὰ τὴν Ἄρσι τῶν Ἀπωθήσεων. Ἡ Τραγωδία διὰ-λύει τὰ ἀπωθημένα, συναισθήματα, πάθη. Ὁ Νίτσε κάνει λόγο στὸ ἔργο του ἡ Γένεσι τῆς Τραγωδίας, γιὰ τὴν συμβολὴ τοῦ Διονυσιακοῦ καὶ τοῦ Ἀπολλώνιου στοιχείου. ” Μὲ τὰ δεδομένα αὐτὰ , πρέπει νὰ κατανοήσουμε τὴν ἑλληνικὴ τραγωδία ὡς τὸν Διονυσιακὸ χορὸ ποὺ ἐκφορτίζεται ἀκατάπαυστα σ’ ἕναν Ἀπολλώνιο κόσμο εἰκόνων. ” Καὶ κάπου ἀλλοῦ γράφει : “ Ἡ Ἱστορία τῆς Γέννησης τῆς ἑλληνικῆς Τραγωδίας μᾶς λέει τώρα μὲ πάμφωτη ἀκρίβεια πὼς γεννήθηκε πράγματι ἡ τραγικὴ τέχνη τῶν Ἑλλήνων ἀπὸ τὸ πνεῦμα τῆς μουσικῆς.”

Αὐτὸ τὸ νόημα συνέλαβε ὁ Νίτσε , ὅτι ἡ καταγωγὴ τῆς τραγικῆς τέχνης ἔχει ρίζες στὸν χορὸ καὶ τὴν μουσική, ὁ Διόνυσος εἶναι ὁ Θεὸς ποὺ μεθᾶ ἀπὸ τὰ Πάθη, καὶ ἔτσι ἡ Ἑλληνικὴ συνείδησι διαφύλαξε αὐτὴν τὴν πρωτόγονη ἔκφρασι καὶ μετεξελίχθηκε ἡ μία μορφή της σὲ θέατρο, μία ἄλλη, κρατώντας τὰ γηγενῆ στοιχεῖα, ἔγινε τραγώδημα – τραγούδι….

Ἔτσι φτάνουμε στὸ δημοτικὸ τραγούδι, τὸ ὁποῖο βαστάει αἰῶνες , ἀπὸ τὴν παραδοσιακὴ ἀγροτικὴ ἑλληνικὴ κοινωνία (ὅπου βλέπε καὶ τὰ ἀρχαία ἀγροτικὰ διονυσιακὰ δρώμενα ποὺ ἐπιβιώνουν σήμερα, σὲ διάφορες περιοχὲς τῆς Ἑλλάδος) καὶ μάλιστα ἄνθισε καὶ τὴν ἐποχὴ μὲ τοὺς κλέφτες καὶ ἀρματωλοὺς (ὄχι ἁμαρτωλούς, καθὼς ἡ χριστιανοσύνη ἀφόρισε τὴν ἐπανάστασι….) . Τὰ Τραγούδια – τραγωδήματα, περιγράφουν πάθη, ἔρωτα, ξεριζωμούς, ξενιτιά….. εἶναι ἡ μακραίωνη διαδρομὴ τῆς ψυχῆς μέσα ἀπὸ ὀδύνες, ποὺ μεθᾶ τὸν πόνο, τὸν κάνει τέχνη…. Τραγωδία καὶ τραγούδι ἐκφάνσεις τῆς Διονυσιακῆς ὁρμῆς ποὺ καθιστὰ τὸν Ἄνθρωπο πάσχοντα ἀλλὰ καὶ σοφό..