ΠΡΟΣΟΧΗ! : ΛΙΑΝ ΕΥΦΛΕΚΤΟΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΝ ΥΛΙΚΟΝ (μέρος Β')

Ἀφ’ οὐ λοιπὸν ἀναφέρθηκα στὴν σχέση μας μὲ τὴν Ἀρχαιότητα, μία συμπλεγματικὴ σχέση ποὺ ἀναπτύσσεται στοὺς περισσότερους Ἕλληνες ποὺ δὲν ἔχουν ἀφομοιώσει τὸν τρόπο ἀντίληψης ( στὸν τρόπο ἔγκειται τὸ ζήτημα αὐτό, ἔρχονται οἱ κατευθύνσεις ποὺ δίνει ὁ κάθε ἕνας) ἑνὸς Ἀρχαίου κόσμου στὸν ὁποῖον ξεχώρισαν προσωπικότητες, στὸν ὁποῖον ὑπῆρχαν εὔλογες ἀντιθέσεις, ἕναν ἀρχαῖο κόσμο ἀπομύθο-ποιημένον βέβαια, ἀλλὰ ἀστείρευτη πηγὴ γνώσεως γιὰ τοὺς ἑπόμενους,αὐτὴ ἡ συμπλεγματικὴ σχέση ὀφείλεται σὲ ἡμιμάθεια, ἢ μεροληπτικὴ θέαση τῶν πραγμάτων, ε.. καὶ μερικὲς φορὲς αὐτὰ τὰ δύο συμπλέουν….

Συνέχεια στὸ κυρίως θέμα, μὲ τὶς διάφορες ἰδεολογίες ποὺ προκύπτουν, ἑρμηνεύοντας τὴν ἐξέλιξη τοῦ Ἑλληνικοῦ Πνεύματος. Ἔπρεπε ὅταν ἄρχισε ἡ νέο-σύσταση τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, νὰ παρθοῦν ὁρισμένες ἀποφάσεις. Μιλῶ γιὰ τὴν περίοδο μετὰ τὴν τουρκοκρατία. Ἐκεῖ τέθηκαν τὰ θέματα Ἑλληνικότητας (Κῶν/νὸς Πώπ) , τῆς διαχρονικότητας τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Συγκρούστηκαν οἱ ἰδεολογίες καὶ ἑξάρχουσα θέση πῆρε ἡ ἰδεολογία ποὺ ἔφερε τὴν σφραγίδα τῆς Βυζαντινῆς χιλιετοῦς καὶ κάτι πορείας μέσα στὸν χρόνο. Τέθηκε πάλι τὸ ὄνομα Ἕλλην εἰς μνήμην τῆς Ἀρχαιότητας καὶ τῶν κλασσικῶν σπουδῶν ποὺ χρησιμοποιοῦσαν οἱ Δυτικοὶ γιὰ τὴν διαφώτισή τους, ἀλλὰ παραμείναμε σὲ νοοτροπία στὴν χριστιανικὴ παρουσία, στὶς βυζαντινὲς καταβολές μας. Τί τὸ ἀντιφατικὸ δηλα δὴ ἀφ’ οὐ δὲν μποροῦμε νὰ κρατᾶμε τοὺς τύπους ἀλλὰ νὰ στερούμαστε οὐσίας. Ἐκεῖ βρέθηκε τὸ ἰσχυρὸ ἀντιφατικό μας παιχνίδι γύρω ἀπὸ τὸν ἑαυτό μας. Θεωρῶ. Ζαμπέλιος, Παπαρηγόπουλος ἔδωσαν τὸ στίγμα τῆς διαχρονικότητος μὲ ἐνσωματωμένη στὴν πορεία νοήσεως αὐτὴ καὶ τῆς χριστιανικότητος, Ἑλληνο-ὀρθοδοξία δηλα δή… Αὐτὴν τὴν κύρια θέση ἔλαβαν ἄλλοι ἐρευνητὲς , ἱστορικοὶ ἀργότερα τὰ ἑπόμενα ἔτη, μὲ τὸν Βενιζέλο, μὲ τοὺς πολέμους, ὅπου ἦταν ἀφ’ ὁρμὴ νὰ τονισθεῖ ἐκ νέου τὸ Ἐθνικὸ αἴσθημα. Φορεῖς ἰδεῶν γιὰ τὸν Ἑλληνισμὸ ἦταν καὶ ἡ προσωπικότητα τοῦ Ἰωάννη Πασσᾶ, τοῦ δημοσιογράφου, τοῦ συλλέκτη ἔργων τέχνης, τοῦ ἱδρυτῆ τῆς Ἐγκυκλοπαίδειας τοῦ ‘’Ἡλίου’’. Ὁ ὁποῖος ἀνέδειξε γνώσεις γιὰ τὸν Ἀρχαῖο κόσμο, τὴν Ἀρχαία προϊστορία, μὲ τὶς ἔρευνες ποὺ ἔκανε ὁ Κ. Χασάπης, προσδιόρισε περὶ ποὺ τὴν Ἀρχαιότητα τῶν Ὀρφικῶν καὶ ἀποτελεῖ πηγή.

Ἂς ἔρθω ὅμως στὸν πυρήνα τῶν λεγομένων μου: Ποιὸς δύναται σήμερα νὰ καθορίσει τὴν ἑνιαία πορεία τοῦ Ἕλληνα; Ποιὸς θεωρεῖται Ἕλλην; Αὐτὸς ποὺ εἶναι ἐξαρτημένος νὰ ἐπιβεβαιώνεται ἀπὸ Δεξιὲς καὶ Ἀριστερὲς πεποιθήσεις; Ὁ Ἑλληνο- χριστιανός; Αὐτὸς ποὺ συγκερνάει Μέγα Βασίλειο καὶ Ἐπίκουρο; Ὁ Ἀρχαιολάτρης; Αὐτὸς ποῦ ἐπιθυμεῖ τὴν τέλεση μυστηρίων ἀρχαίων Ἑλληνικῶν, χωρὶς προτάσεις, καταστατικό, προηγούμενη μύηση τῶν συμπολιτῶν; Πῶς θὰ πᾶμε μπροστὰ ἂν δὲν ξεκαθαρίσουμε, ὄχι τὸ πίσω πιά, ἀλλὰ τὸ τώρα; Καὶ νὰ πῶ καὶ τὸ ἑξῆς: Ἡ Ἔλλειψη μέτρου, ἀλλοιώνει τὴν ἴδια τὴν συνείδηση. Εἶναι διάφορο τὸ νὰ λὲς Ἐθνικός, καὶ νὰ λὲς Ἐθνικιστής. Φιλόπατρις, καὶ Πατριώτης. Τὰ δεύτερα εἶναι μανιώδεις προσλήψεις ἁπλῶν καὶ ὄμορφων ἐννοιῶν. Εἶναι πραγματικὴ καπήλευση τὸ νὰ ὑπερτονίζεις καὶ νὰ νοιώθεις (ἐπικίνδυνα) τιμητὴς καὶ ἐκπρόσωπος τῆς Πατρίδας καὶ τοῦ Ἔθνους, κάνωντας κατάχρηση τῶν δύο αὐτῶν ἐννοιῶν μὲ δικό σου νοσηρὸ τρόπο. Καὶ τὸ βλακῶδες εἶναι πὼς μία ἄλλη μερίδα ἀνθρώπων, βλέποντας σὲ νὰ κάνεις αὐτὴν τὴν κακὴ χρήση ἐννοιῶν, ἐναντιώνεται ὄχι μὲ ἐσένα ποὺ θὰ ἔπρεπε, ἀλλὰ μὲ τὴν ἴδια τὴν Πατρίδα ( +Μητρίδα) καὶ τὸ Ἔθνος. Σὲ αὐτὴν τὴν κυκλικὴ παραφροσύνη ἔχουμε μπλέξει, ἀλλὰ εὐτυχῶς μὲ τὴν Ἀναζήτηση, βγαίνουν ὁρισμένες ὀάσεις….. Θέλει διαρκῆ διάλογο γιὰ νὰ μὴν βγοῦμε ἀπὸ τὴν κρίση, πρέπει νὰ ἔχουμε κρίση, γιὰ τὸ Ἑλληνικό μας πρόβλημα.

ΠΡΟΣΟΧΗ! : ΛΙΑΝ ΕΥΦΛΕΚΤΟΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΝ ΥΛΙΚΟΝ

Ἀφ’ ὑψηλοῦ, χωρὶς νὰ εἶμαι ὑπερφρων, δίχως ματαιότητα καὶ ἀλαζονεία, βλέποντας τὰ πράγματα ἀπὸ ψηλά, ὡς ἀλεξιπτωτιστὴς ποὺ πρόκειται νὰ προσγειωθεῖ στὴν χώρα τῆς Γνώσεως, μὲ εὔστοχη πάσα (πατῶ, πάτημα) πού μου δίνει ὁ ἀναγνώστης, ἔχω τὴν ἐνδόμυχη ἀνάγκη νὰ καταπιαστῶ μὲ ἕνα θέμα ποὺ μὲ προβληματίζει χρόνια τώρα, ἦταν ἡ ἀφ’ ὁρμὴ νὰ ἀσχοληθῶ μὲ τὰ ζητήματα αὐτὰ κιόλας, τὸ θέμα λοιπὸν εἶναι : ἡ ‘’Ἐπανελλήνισις’’, ἡ ἀνάδειξις τοῦ Πολιτισμοῦ τῶν Ἑλλήνων καὶ τί πράττουν οἱ ἀπόγονοι. Τί ἐστὶ Ἀρχαῖον Ἑλληνικὸν Πνεῦμα καὶ ποιὰ ἡ εἰκόνα τῆς σύγχρονης Ἑλλάδος, πολιτιστικά. Ἀνθρωπιστικά. Γιὰ νὰ ἀρχίζει νὰ παίρνει μορφὴ τὸ πρόβλημα τῆς Ἑλληνικῆς ἀντίληψης, τὸ ἐντοπίζω σὲ δύο ἄξονες-κατευθύνσεις:

Ά: ἡ κατανόησις τῆς Ἀρχαιότητος, οἱ ἀξιόπιστες γνώσεις ποὺ βρίσκονται ἀπὸ Ἕλληνες καὶ Ἀλλοεθνεῖς πάνω σὲ ζητήματα ἈρχαιοΕλληνικῆς Ἱστορίας, Κοσμοθεωρίας, Ἤθους, τρόπου τοῦ σκέπτεσθαι, τρόπου ζωῆς.

Β: τὸ ἐπίμαχο θέμα τῶν προτάσεων (ἐδῶ μπαίνουν οἱ ἰδεολογίες…) γιὰ τὴν πολιτιστικὴ ἀνάπτυξη κάθε Ἔθνους ποὺ ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ αὐτὸ-γνωρίζεται μὲ βάση τὸ παρελθόν του, τὴν βιωσιμότητά του ὡς Ἔθνος δηλα δὴ καὶ ἡ ἐφαρμογή τους στὴν σύγχρονη ἐποχή.

Ἀρχικὰ τίθεται τὸ ἐρώτημα (τὰ ἐρωτήματα θὰ φέρνουν πιὸ κοντὰ τὸν νοῦ στὴν γνώση) : ποιὰ Ἀρχαιότητα ; Γιὰ ποιὰ περίοδο μιλᾶμε; Τὴν ἀπώτατη Ἀρχαιότητα τοῦ Κέκροπος, τὴν Ἀρχαιότητα τοῦ Κλεισθένους; μὲ βάση τοὺς πολιτικούς της τότε ἐποχῆς, τὸ Ἰωνικὸ κίνημα τῶν φιλοσόφων-φυσιολόγων Θαλῆ, Ἀναξίμανδρο, Ἀναξιμένη..; τὰ μηδικά; Τὶς πολιτικὲς ἀναστώσεις; Τὸν Πελοππονησιακὸ πόλεμο; Ὅταν ἕνας ἔχει στὸν νοῦ τοῦ τὴν ‘’Ἀρχαία Ἑλλάδα’’, τί ἐννοεῖ; Γιὰ ποιὰ περίοδο μιλᾶ; Ὁ ὅρος Ἀρχαία Ἑλλάδα εἶναι παρωχυμένος, δὲν μποροῦμε νὰ ἐκλαμβάνουμε ὁρισμένα μόνο στοιχεῖα ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα γιὰ νὰ ἀναδείξουμε κάτι, δὲν εἶναι κονσέρβα, ὑπῆρχαν ἀναταράξεις, ἦταν ἕνας ζωντανὸς ὀργανισμός, μὲ ἐξελίξεις στὸ πνεῦμα, ἱστορικὲς ἀναλαμπές, σ ὑ γ κ ε κ ρ ι μ έ ν ε ς τοποθετήσεις πάνω σὲ γεγονότα καὶ ΟΛΑ αὐτὰ μαζὶ συνθέτουν τὸ φαινόμενο Ἀρχαία Ἑλλάδα. Δὲν μποροῦμε νὰ ἐκστομίζουμε ἔτσι ἐμεῖς μία Ἀρχαία Ἑλλάδα καὶ ὅποιον πάρει ὁ διάολος (ποὺ δὲν βρίσκεται κιόλας…) Καὶ τὸ κυριότερο, δὲν μποροῦμε νὰ βάζουμε σὲ ἕνα τσουβάλι ὅλες τὶς ἱστορικὲς φυσιογνωμίες μαζί…. Δημοκριτο, Πλάτωνα, Ἐπίκουρο, Ἀριστοτέλη, χωρὶς νὰ γνωρίζουμε τὶς σχέσεις ποὺ εἶχαν μεταξύ τους, ὁ καθένας ἐκπροσωποῦσε τὶς ἰδέες του καὶ εὐτυχῶς , αὐτὸ εἶναι τὸ παραγωγικό, βρισκόντουσαν ἔριδες καὶ διαφωνίες μεταξύ τους. Συνήθως ἀκούω ἡμιμαθεῖς νὰ μιλοῦν γιὰ Ἀρχαία Ἑλλάδα, ἀραδιάζοντας ὀνόματα ἀκατάσχετα (καλὰ δὲν μιλάω νὰ μπλέκουν τὶς περιόδους ποὺ ζοῦσαν, νὰ λένε γιὰ τὸν Διογένη καὶ τὸν Ἠράκλειτο π.χ. ) ἀγνοώντας ὅτι ὁ Ἠράκλειτος ἔχει ἐκφράσει τό : ‘’πολυμαθίη νόον ἔχειν οὐ διδάσκει ‘ Ἡσίοδον γὰρ ἂν ἐδίδαξε καὶ Πυθαγόρην αὐτὶς τὲ Ξενοφανέα τὲ καὶ Ἐκαταῖον’’. (Ἡ πολυμάθεια δὲν διδάσκει τὸν νοῦ’ διότι ἂν ἦταν ἔτσι θὰ εἶχε διδάξει τὸν Ἡσίοδο, τὸν Πυθαγόρα, τὸν Ξενοφάνη καὶ τὸν Ἐκαταῖο.), ἢ τὸν Ἐπίκουρο ποὺ καταφερόταν στὸν Ἀριστοτέλη : ‘’’νέος ὧν κατέφαγε τὴν πατρικὴ περιουσία, ἔπειτα δὲ συνεώσθη ἐπὶ τῷ στρατεύεσθαι, κακῶς δὲ πράττων ἐν τούτοις ἐπὶ τῷ φαρμακοπωλεῖν, ἦλθεν, ἔπειτα ἀναπεπταμένης πάσι τῆς τοῦ Πλάτωνος Ἀκαδημείας εἰσώρμησεν εἰς αὐτήν», ἢ ὅτι ὁ Πλάτων πολέμησε μὲ ὁρισμένους διαλόγους τὴν Σοφιστικὴ κίνηση ( Πλάτων- Σοφιστής, Πρωταγόρας, Γοργίας ….) .Ὅλοι αὐτοὶ οἱ μικρονοοι δὲν καταλαβαίνουν ὅτι δὲν εἶναι ἀρχαιότητα, πὰπ τελειώσαμε, εἶναι πολὺ-σύνθετη, πολὺ-θεματική, μακρυὰ ἀπὸ ἡμιμαθεῖς. Πῶς νὰ μιλήσουμε γιὰ νεώτερη Ἑλλάδα, ὅταν δὲν ἔχουμε κατανοήσει τὴν πολὺ-παραγοντικότητα τῆς ἀρχαιότερης. Χωρὶς παρελθὸν (ἀλλὰ οὐσιαστικὴ κατανόηση τοῦ παρελθόντος..) δὲν ἔχουμε μέλλον. Ὁ Ἀρχαῖος κόσμος εἶναι ἀνεξάντλητη πηγή, ἀλλὰ δὲν θέλει σπατάλη… Δὲν θέλει συναισθηματισμούς, καθαρὴ λογική. Ἔρευνα, ὄχι νὰ καταλήγουμε κάπου ὁπωσδήποτε, ὄχι ἀγωνία νὰ ἀνήκουμε κάπου, θεωρία ὅπως ἔλεγαν οἱ ἀρχαῖοι, ἐλευθερία.

Μετὰ, περνᾶμε στὶς ἀπόψεις τῶν ἀνθρώπων γιὰ τὴν ἀρχαιότητα. Θέματα Ἀλφαβήτου, γηγένειας, ὁμοφυλοφιλίας,ἠθῶν ἐθίμων καὶ θεσμῶν… Ἐκεῖ, πραγματικὰ , αὐτὸ ποὺ ἔχω νὰ προτάξω μακρυὰ ἀπὸ δογματισμούς, εἶναι ἡ 27 ἐτὴς πορεία τοῦ Δαυλοῦ, ὅπου μὲ συνθετικὴ ἀνάλυση ξεκαθάρισε τὰ ζητήματα αὐτά.

Καὶ ποῦ σταματᾶ ἡ Ἀρχαιότητα; Ἄλλο ἕνα κομβικὸ σημεῖο.Προφανῶς σταματᾶ ἐκεῖ ποὺ παρακμάζει κάτι, καὶ δίνει τὴν θέση του σὲ κάτι ἄλλο νὰ ἀκμάσει. Εἶναι ἡ ὕστερη ἀρχαιότητα ποὺ δείχνει παθογένειες καὶ περνᾶμε στὴν θεοκρατία μὲ τὸ Βυζάντιο. Μεγάλο ζήτημα…….. Δὲν θέλει ἀντιμετώπιση μὲ ἀγκυλώσεις, ἀλλὰ παράλληλα καὶ ἀκριβὸ-δικαιοσύνη.

Τέλος Ἃ’ Μέρους.